orzeczenie proste
-
orzeczenie przy tzw. podmiocie szeregowym11.09.200911.09.2009Drodzy Eksperci,
jaką formę powinno mieć orzeczenie w zdaniach typu:
1. Po przestąpieniu progu widzimy, że znajdują się (znajduje się?) tam fotel, ława i stary kominek.
2. Aby to osiągnąć przydadzą się (przyda się?) pomysłowość i poczucie humoru.
3. Dopełnieniem całości są (jest?) efektowny stoliczek, miękka kanapa.
4. Jest tam piękny stół i sofa (a może: Są tam piękny stół i sofa?)
Z poważaniem, AP -
To proste i wcale nie agresywne pytanie31.12.201431.12.2014Czy w zdaniu: „To proste i wcale nie agresywne pytanie” można napisać nie oddzielnie? Takie są moje intencje, tzn. chodzi mi o to, że pytanie jest nie agresywne, ale rzeczowe, czy jest to jednak dopuszczalne, gdy pozostała część zdania jest tylko w domyśle? Czy taką pisownią można wręcz sugerować ten domysł?
-
procent20.11.200620.11.2006„Jaki procent mężczyzn mających żonę jest o nią zazdrosnych?” czy „Jaki procent mężczyzn mających żonę jest o nią zazdrosny?”? Które z tych zdań jest poprawne?
-
Kto jest winny czego? Być winnym – kilka uwag o pochodzeniu frazy
22.07.202122.07.2021Proszę o szersze opisanie pod kątem etymologicznym znaczenia wyrażenia być winnym czegoś.
Dziękuję.
-
Co zamiast rodzajnika?11.06.201911.06.2019Czy w języku polskim występowały kiedyś rodzajniki? Czy można mówić o tym, że mamy namiastkę rodzajników (określonych: ten/ta/to oraz nieokreślonych: jeden/jedna/jedno)?
-
Interpunkcja okoliczników28.03.201828.03.2018Czy w zdaniach typu
W #### roku(,) pochodzący z X konstruktor stworzył Y napędzane Z (np. parą).
… oddzielamy przecinkiem wyrażenie okolicznikowe czasu W #### roku od grupy podmiotu w formie wyrażenia przydawkowego pochodzący z X konstruktor albo w ogóle od podmiotu jako takiego? Wydaje mi się, że wyrażeń tych nie oddzielamy, bo ani nie są to zdania składowe, ani — równoważniki takich zdań. Moja niepewność wynika przede wszystkim z tego, że dość często zdarza się napotykać tak stosowaną interpunkcję. Czy przypadkiem nie jest to próba przeniesienia angielskojęzycznej interpunkcji do języka polskiego? Czasami zdarza się też napotkać zdania, gdzie podmiot wraz ze swą przydawką (pochodzący z X konstruktor) oraz okolicznik (w #### roku) łączone są tak jakby w jedną grupę oddzieloną przecinkiem od orzeczenia (stworzył) oraz dopełnienia (Y) i jego przydawki (napędzany Z), czyli tak, jak w poniższym przykładzie:
W #### roku pochodzący z X konstruktor(,) stworzył Y napędzane Z.
Także tutaj przecinek, choć często spotykany, wydaje się całkowicie zbędny, tym bardziej że okolicznik należy przecież do grupy orzeczenia, a nie podmiotu. Przecinek zdawałby się bardziej uzasadniony, gdyby któraś z grup (podmiotu albo orzeczenia) byłaby bardzo rozbudowana, ale i wówczas bardziej odpowiedni wydawałby się myślnik, np.:
Konstruktor K urodzony w A, wychowany w rodzinie zastępczej B, pobierający nauki u C — stworzył Y napędzane Z.
W roku ####, czyli 5 lat po naszkicowaniu niemal pełnych planów konstrukcyjnych oraz 10 lat po zakiełkowaniu w umyśle K samej idei zasianej przypadkowo jakiś czas wcześniej przez najlepszego przyjaciela, poczciwego L, który pytał, jak w prosty sposób osiągnąć M — konstruktor K stworzył Y napędzane Z.
W pierwszym z tych zdań mamy rozbudowaną grupę podmiotu, w drugim — bardzo rozbudowaną grupę orzeczenia (z licznymi okolicznikami, dopełnieniami i przydawkami). Czy są sytuacje, kiedy okoliczniki niebędące zdaniem, równoważnikiem zdania lub wyrażeniem wtrąconym oddzielamy przecinkiem?
-
jeszcze o podmiocie szeregowym29.01.201029.01.2010Szanowni Państwo,
dzisiaj zwracam się do poradni z problemem składniowym. Wydaje mi się, że przeczytałam już wiele o orzeczeniu przy podmiocie szeregowym, ale w tym konkretnym wypadku mam wątpliwości. Otóż zdanie brzmi: „Wydział Historyczny we Wrocławiu i całe środowisko akademickie Wrocławia może być dumne, iż…”. „Może być dumne” czy „Mogą być dumne”?
Dziękuję za pomoc i pozdrawiam. -
Przecinek przed jak10.11.201510.11.2015Szanowni Państwo,
chciałbym zapytać o interpunkcję w zdaniu Jakim mianem należy określić osobę, która zmienia partnerów(,) jak przeciętni ludzie garderobę?. Czy w tym przypadku występuje orzeczenie domyślne i przecinek jest uzasadniony?
-
formy na -łszy, -wszy w dialektach11.07.200811.07.2008Dzień dobry,
które zdanie jest poprawne: „Ogoliwszy się na łyso” czy „Ogoliłem się na łyso”? Zaznaczam, że mam na myśli zdanie proste, pojedynczą wypowiedź bez żadnego kontekstu. Czy można użyć tego typu imiesłowu zamiast zwykłego orzeczenia w zdaniu prostym?
Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź. -
miejsce okolicznika w zdaniu18.09.201218.09.2012Szanowny Panie,
Interesuje mnie umiejscowienie okolicznika czasu w zdaniu. Czy tak jak w przypadku okolicznika częstotliwości starać się umiejscawiać go tuż przed orzeczeniem? Które z poniższych zdań jest (bardziej) poprawne?
Ujawnili, na jakie konsole trafi gra w dalszej przyszłości.
Ujawnili, na jakie konsole w dalszej przyszłości trafi gra.
Kłaniam się,
RM